ਭਾਰਤ ਦਾ ਅਮਰੀਕੀ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦਾਂ 'ਤੇ ਸਖ਼ਤ ਰੁਖ਼, WTO ਵਿੱਚ ਮੁੱਦਾ
ਭਾਰਤ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਵਪਾਰ 'ਤੇ ਸਖ਼ਤ ਰੁਖ਼ ਅਪਣਾਇਆ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੁੱਧ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਭਾਰਤ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੁੱਧ ਜਾਂ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦੇਵੇਗਾ ਜੋ ਗਾਵਾਂ ਤੋਂ ਆਏ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਸ, ਖੂਨ ਜਾਂ ਹੋਰ ਜਾਨਵਰ-ਅਧਾਰਤ ਪਦਾਰਥ ਖੁਆਏ ਗਏ ਹਨ।
ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਗਾਵਾਂ ਨੂੰ ਖੁਆਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਫੀਡ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਸਤੇ ਜਾਨਵਰ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਮਿਲਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸੂਰ, ਮੱਛੀ, ਮੁਰਗੀਆਂ, ਘੋੜਿਆਂ, ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਕੁੱਤਿਆਂ ਅਤੇ ਬਿੱਲੀਆਂ ਦੇ ਅੰਗਾਂ ਦੀ ਵੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਗਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮੁਰਗੀਆਂ ਦੇ ਕੂੜੇ, ਖੰਭ ਅਤੇ ਬੂੰਦਾਂ ਵੀ ਖੁਆਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਫੀਡ ਦੀ ਲਾਗਤ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਠੁਕਰਾ
ਅਮਰੀਕਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਸੰਬੰਧੀ ਆਪਣੇ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ ਢਿੱਲ ਦੇਵੇ ਤਾਂ ਜੋ ਅਮਰੀਕੀ ਦੁੱਧ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੇਚਿਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਪਰ ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਮੁੱਲਾਂ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਮਾਸਾਹਾਰੀ ਸਮੱਗਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਸਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ।
ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ WTO ਵਿੱਚ ਉਠਾਇਆ ਮੁੱਦਾ
ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਪਾਰ ਸੰਗਠਨ (WTO) ਵਿੱਚ ਇਹ ਮੁੱਦਾ ਉਠਾਇਆ ਹੈ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਹਾਲਤ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬੇਲੋੜੀ ਵਪਾਰਕ ਰੁਕਾਵਟ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦਾ ਰਵੱਈਆ ਵਪਾਰ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਬਣਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਡੇਅਰੀ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ।
ਵਪਾਰ ਸੌਦੇ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਬਣ ਗਈ ਹੈ ਡੇਅਰੀ ਨੀਤੀ
ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਵਪਾਰ ਸਮਝੌਤੇ ਲਈ ਯਤਨ ਜਾਰੀ ਹਨ, ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ 2030 ਤੱਕ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵਪਾਰ ਨੂੰ 500 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੱਕ ਲੈ ਜਾਣਾ ਹੈ। ਪਰ ਡੇਅਰੀ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦਾਂ 'ਤੇ ਮਤਭੇਦ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਰਾਹ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਰੁਕਾਵਟ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਸਵਾਲ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਗਲੋਬਲ ਟ੍ਰੇਡ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ (GTRI) ਦੇ ਅਜੇ ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਲਈ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਭੋਜਨ ਦਾ ਸਵਾਲ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਧਾਰਮਿਕ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਮਾਮਲਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਣ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ਕਲਪਨਾ ਕਰੋ ਕਿ ਜੇਕਰ ਮੱਖਣ ਇੱਕ ਗਾਂ ਦੇ ਦੁੱਧ ਤੋਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਦੂਜੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦਾ ਮਾਸ ਜਾਂ ਖੂਨ ਖੁਆਇਆ ਗਿਆ ਹੈ - ਤਾਂ ਕੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕ ਇਸਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨਗੇ?
ਭਾਰਤ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਡੇਅਰੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਵਪਾਰ 'ਤੇ ਸਖ਼ਤ ਰੁਖ਼ ਅਪਣਾਇਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਮਰੀਕੀ ਦੁੱਧ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦੇਵੇਗਾ, ਜੇਕਰ ਉਹ ਗਾਵਾਂ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਾਨਵਰ-ਅਧਾਰਤ ਪਦਾਰਥ ਖੁਆਏ ਗਏ ਹਨ।
