ਅਟਲ ਪੈਨਸ਼ਨ ਯੋਜਨਾ ਵਿੱਚ 48% ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ, 7.65 ਕਰੋੜ ਗਾਹਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ
ਅਟਲ ਪੈਨਸ਼ਨ ਯੋਜਨਾ ਦੇ 7.65 ਕਰੋੜ ਗਾਹਕਾਂ 'ਚੋਂ 48 ਫੀਸਦੀ ਔਰਤਾਂ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਅੰਕੜਿਆਂ 'ਚ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਅਟਲ ਪੈਨਸ਼ਨ ਯੋਜਨਾ (ਏਪੀਵਾਈ) ਮਈ 2015 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਅਸੰਗਠਿਤ ਖੇਤਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦਾ ਚੰਗਾ ਅਤੇ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਵਿਕਲਪ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਸੀ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਰਾਮ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਿਤਾ ਸਕਣ। ਏਪੀਵਾਈ ਵਿੱਚ ਪੈਨਸ਼ਨ ਸਕੀਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮਰ ਅਤੇ ਯੋਗਦਾਨ ਦੀ ਰਕਮ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਵਾਂਝੇ ਕਾਮਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮਾਵੇਸ਼ੀ ਅਤੇ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਜੋਂ ਉਭਰਿਆ ਹੈ। ਸਮਾਜ ਭਲਾਈ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਪ੍ਰੈਲ 2025 ਤੱਕ 7.65 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਾਹਕ ਏਪੀਵਾਈ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕੁੱਲ ਰਕਮ 45,974.67 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। "
ਸਰਕਾਰੀ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, "ਏਪੀਵਾਈ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਕੁੱਲ ਗਾਹਕਾਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਵਧ ਕੇ 48ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2024-25 'ਚ ਜੋੜੇ ਗਏ ਨਵੇਂ ਗਾਹਕਾਂ 'ਚ 55 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਔਰਤਾਂ ਸਨ। ਇਸੇ ਮਿਆਦ ਦੌਰਾਨ ਕੁੱਲ ਦਾਖਲੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਏਪੀਵਾਈ ਸਕੀਮ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ 18 ਤੋਂ 40 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਸੀ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੇ ਅਕਤੂਬਰ 2022 ਤੋਂ ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਉਹ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ 60 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਮਹੀਨਾਵਾਰ ਪੈਨਸ਼ਨ (1,000 ਰੁਪਏ, 2,000 ਰੁਪਏ, 3,000 ਰੁਪਏ, 4,000 ਰੁਪਏ ਅਤੇ 5,000 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ) ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਟਲ ਪੈਨਸ਼ਨ ਯੋਜਨਾ (ਏ.ਪੀ.ਵਾਈ.) ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਨੀਂਹ ਵਜੋਂ ਉੱਭਰੀ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਅਸੰਗਠਿਤ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਲਈ ਲਗਭਗ 7.65 ਕਰੋੜ ਗਾਹਕਾਂ ਅਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧ ਰਹੀ ਪੈਨਸ਼ਨ ਰਾਸ਼ੀ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਹ ਯੋਜਨਾ ਨਾ ਸਿਰਫ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਲਈ ਵਿੱਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਘੱਟ ਆਮਦਨ ਵਾਲੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲੰਬੀ ਮਿਆਦ ਦੀ ਬੱਚਤ ਨੂੰ ਵੀ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। "
ਇਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਵਾਂਝੇ ਕਾਮਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮਾਵੇਸ਼ੀ ਅਤੇ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਵਜੋਂ ਉਭਰਿਆ ਹੈ। ਸਮਾਜ ਭਲਾਈ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਪ੍ਰੈਲ 2025 ਤੱਕ 7.65 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਾਹਕ ਏਪੀਵਾਈ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕੁੱਲ ਰਕਮ 45,974.67 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸਰਕਾਰੀ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, "ਏਪੀਵਾਈ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਕੁੱਲ ਗਾਹਕਾਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਵਧ ਕੇ 48 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
--ਆਈਏਐਨਐਸ
ਅਟਲ ਪੈਨਸ਼ਨ ਯੋਜਨਾ ਵਿੱਚ 7.65 ਕਰੋੜ ਗਾਹਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 48 ਫੀਸਦੀ ਔਰਤਾਂ ਹਨ। ਇਹ ਯੋਜਨਾ ਮਈ 2015 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਅਸੰਗਠਿਤ ਖੇਤਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪੈਨਸ਼ਨ ਦਾ ਭਰੋਸੇਮੰਦ ਵਿਕਲਪ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।