ਮੁੰਬਈ, 1 ਜੁਲਾਈ (ਆਈ.ਏ.ਐੱਨ.ਐੱਸ.) ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਭੇਜੀ ਗਈ ਰਕਮ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2024-25 'ਚ 14 ਫੀਸਦੀ ਵਧ ਕੇ 135.46 ਅਰਬ ਡਾਲਰ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2025 'ਚ ਨਿੱਜੀ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਦੇ ਤਹਿਤ ਸ਼੍ਰੇਣੀਬੱਧ ਪ੍ਰਵਾਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੁੱਲ ਚਾਲੂ ਖਾਤੇ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ 1,000 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦਾ 10 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਨਿੱਜੀ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ, ਜੋ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਭੇਜੀਆਂ ਗਈਆਂ ਰਕਮ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, 2024-25 ਦੀ ਜਨਵਰੀ-ਮਾਰਚ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ ਵਧ ਕੇ 33.9 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੋ ਗਈਆਂ, ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੀ ਇਸੇ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ 31.3 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਸੀ।
ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੇ 2024 'ਚ ਰਿਕਾਰਡ 129.4 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦੇਸ਼ ਭੇਜੇ, ਜਿਸ 'ਚ ਅਕਤੂਬਰ-ਦਸੰਬਰ ਤਿਮਾਹੀ 'ਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 36 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਇਕੱਤਰ ਕੀਤੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ 2024 ਵਿੱਚ ਪੈਸੇ ਭੇਜਣ ਲਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹੈ ਅਤੇ 68 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੇ ਨਾਲ ਦੂਜੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਮੈਕਸੀਕੋ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਅੱਗੇ ਹੈ। ਚੀਨ 48 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦੇ ਨਾਲ ਤੀਜੇ, ਫਿਲੀਪੀਨਜ਼ 40 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 33 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਦੇ ਨਾਲ ਤੀਜੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ 2024 ਦੇ ਕੈਲੰਡਰ ਸਾਲ 'ਚ ਰੈਮਿਟੈਂਸ 5.8 ਫੀਸਦੀ ਵਧਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ, ਜੋ 2023 'ਚ 1.2 ਫੀਸਦੀ ਸੀ।
ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 1990 ਵਿੱਚ 6.6 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ 2024 ਵਿੱਚ 18.5 ਮਿਲੀਅਨ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਸੇ ਮਿਆਦ ਦੌਰਾਨ ਗਲੋਬਲ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ 4.3 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ 6 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਖਾੜੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਦਾ ਲਗਭਗ ਅੱਧਾ ਹਿੱਸਾ ਹਨ। ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉੱਚ ਆਮਦਨ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਦੀ ਰਿਕਵਰੀ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਫਾਰ ਇਕਨਾਮਿਕ ਕੋਆਪਰੇਸ਼ਨ ਐਂਡ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ (ਓਈਸੀਡੀ) ਨੂੰ ਭੇਜੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪੈਸੇ ਦਾ ਮੁੱਖ ਚਾਲਕ ਰਹੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਲਈ ਸੱਚ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ ਕਾਮਿਆਂ ਦਾ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਰਵਰੀ 2020 ਵਿੱਚ ਵੇਖੇ ਗਏ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਪੱਧਰ ਨਾਲੋਂ 11 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵੱਧ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਅਮਰੀਕਾ 'ਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਭਾਰਤੀ ਪੇਸ਼ੇਵਰਾਂ ਅਤੇ ਭਾਰਤ 'ਚ ਪੈਸੇ ਭੇਜਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਰਾਹਤ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਵਨ ਬਿਗ ਬਿਊਟੀਫੁੱਲ ਬਿੱਲ ਐਕਟ ਦੇ ਅੱਪਡੇਟ ਡਰਾਫਟ 'ਚ ਪੈਸੇ ਭੇਜਣ 'ਤੇ ਟੈਕਸ ਦੀ ਦਰ ਘਟਾ ਕੇ 1 ਫੀਸਦੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
--ਆਈਏਐਨਐਸ
ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਰਕਮ ਭੇਜਣ ਵਿੱਚ 2024-25 ਵਿੱਚ 14% ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ 135.46 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਧਾ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ 18.5 ਮਿਲੀਅਨ ਹੋਣ ਨਾਲ ਸੰਭਵ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤ 2024 ਵਿੱਚ ਪੈਸੇ ਭੇਜਣ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹੈ।